Szkoły Otwarte Drzwi
„Otwarte Drzwi” – szkoły dające nadzieję na dobrą przyszłość autystycznym i niepełnosprawnym dzieciom.
Powstały z potrzeby, świadomości oraz z poczucia misji, by dać autystycznym i niepełnosprawnym dzieciom dobrą przyszłość. Początki nie należały do najłatwiejszych. Jednak od 2016 roku niepubliczna szkoła podstawowa i liceum „Otwarte Drzwi” dają nadzieję, kształcą na wysokim poziomie i budują kapitał społecznej świadomości, wpływając na zmianę postrzegania osób ze spektrum autyzmu oraz osób niepełnosprawnych.
Na początku było śmiałe marzenie – stworzyć prywatną szkołę integracyjną dla uczniów z niepełnosprawnościami oraz dla dzieci zdolnych i wybitnych. Przyjęty model nie spełnił pokładanych w nim nadziei. Okazało się, że standardowa forma integracji jest nieefektywna. Autorzy koncepcji nauczania – Sławomir Wrembel i Ewa Narębska – podążyli więc w kierunku modelu szkoły specjalnej, w której integracja odbywa się w szerszym zakresie na poziomie przestrzeni społecznej i artystycznej, lecz w edukacyjnej na ściśle określonych zasadach. W tym duchu Niepubliczna Szkoła Podstawowa „Otwarte Drzwi-Premium” i Niepubliczne Liceum Ogólnokształcące „Otwarte Drzwi”, a wcześniej Gimnazjum, działają obecnie.
W inauguracyjnym roku szkolnym 2016/2017 w obu placówkach, wówczas w szkole podstawowej i gimnazjum, uczyło się łącznie 32 dzieci. Start szkół był możliwy wyłącznie dzięki prywatnemu finansowaniu ze strony ich założycieli i darczyńców. Od 2,5 roku szkoły „Otwarte Drzwi” są również finansowane ze środków pochodzących z opłat za czesne, co pozwoliło stworzyć wyjątkową przestrzeń o wyższym standardzie wsparcia. Ewolucja struktury kształcenia i modelu finansowania spowodowała również, że wokół szkół zgromadziło się grono rodziców, którzy są świadomi pomocy, jakiej wymagają i jaką otrzymują ich dzieci. Zresztą na co dzień obserwują, jak pociechy się zmieniają oraz jak wielkich postępów dokonują. Trudno o lepszą recenzję dla szkół i przyjętych metod nauczania.
Misja i model edukacji
Obecnie w szkołach „Otwarte Drzwi” uczy się ponad 140 uczniów o zróżnicowanym stopniu niepełnosprawności. Kluczowym elementem misji placówek jest podmiotowe podejście do podopiecznych, które w duchu szacunku i pełnej uważności zmierza do poznania i zrozumienia ich potrzeb oraz możliwości.
W Niepublicznej Szkole Podstawowej „Otwarte Drzwi-Premium” funkcjonują oddzielne klasy dla uczniów w normie intelektualnej, dla uczniów z lekkim stopniem niepełnosprawności intelektualnej, a także dla uczniów z niepełnosprawnością umiarkowaną. Program nauczania dostosowany jest do poziomu dzieci, co pozwala maksymalizować ich umiejętności i optymalnie wspierać rozwój. Aby osiągnąć jak najlepsze rezultaty, nauczyciele dobierają do każdego dziecka indywidualne metody pracy i zajęcia oraz sięgają po szeroki wachlarz możliwości wsparcia. Oddziały liczą nie więcej niż 6 osób, a podczas zajęć nauczycielowi przedmiotu często towarzyszy nauczyciel wspierający. Z kolei przerwy to czas, który wszyscy uczniowie spędzają razem. Dzięki temu poznają się lepiej i nawiązują relacje, co w konsekwencji pozwala im dobrze funkcjonować pod względem społecznym. Tak dopracowany model nauczania osiąga rezultaty, które przekraczają oczekiwania i dają nadzieję na dobrą przyszłość.
Dywersyfikacja zajęć i poczucie bezpieczeństwa
Duże grono uczniów szkół „Otwarte Drzwi” stanowią młode osoby ze spektrum autyzmu. Zajęcia, w których biorą udział, są mocno zdywersyfikowane i dostosowane do ich potrzeb, ponieważ każdy autysta ma swoją specyfikę procesu uczenia się. Kilkuosobowe grupy klasowe zapewniają dużą elastyczność i swobodę działania, a także stwarzają przestrzeń do różnych form skupienia. Sprawiają również, że nauczyciel szybciej i lepiej poznaje uczniów, poświęcając im pełną uwagę i oferując indywidualnie dopasowane formy nauczania.
„Otwarte Drzwi” to podstawówka i liceum wyrastające daleko poza i ponad standard jakości nauczania. Wszyscy nauczyciele, którzy współtworzą szkoły, mają silnie zakorzenione poczucie misji oraz niezmierzone pokłady cierpliwości, niezłomności, ciepła i zrozumienia dla trudności, z jakimi borykają się uczniowie. Wychowawcy skupiają się na otwarciu ucznia na społeczeństwo nie tylko po to, by lepiej funkcjonował w dorosłym życiu, ale przede wszystkim, by był bezpieczny. To zaś wymaga znalezienia odpowiedniej ścieżki dotarcia, której wypracowywanie trwa często latami.
Możliwość zaistnienia i postępy na własnych warunkach
Dzięki głębokiemu zaangażowaniu nauczycieli i rodziców, a także innowacyjnym metodom kształcenia dzieci uczące się w szkołach „Otwarte Drzwi” dokonują niebywałych postępów i zyskują narzędzia pozwalające im wieść samodzielne i pełne życie na wszelkich możliwych płaszczyznach, o czym m.in. świadczą opinie rodziców (zobacz film). To również ma niebagatelny wpływ na zmianę postrzegania osób z niepełnosprawnościami.
Progres uczniów wynika m.in. z faktu, że przyjęty przez szkoły „Otwarte Drzwi” system kształcenia pozwala im zaistnieć, dając jednocześnie poczucie bezpieczeństwa, przestrzeń wyrażania siebie oraz dokonywanie postępów na własnych warunkach i w sobie odpowiednim tempie. Indywidualne podejście i zrozumienie specyfiki funkcjonowania pozwalają wydobyć z nich duży i na ogół nietuzinkowy potencjał. Zresztą znakomita część osób ze spektrum autyzmu doskonale radzi sobie pod względem intelektualnym, co przy wytężonej pracy pozwala nie tylko skończyć im szkołę średnią, ale także studia w ściśle określonej dziedzinie.
Uczniowie ze spektrum autyzmu uczą się innych ludzi poprzez pryzmat rozumowego rozpoznawania zestawu określonych postaw i zachowań charakterystycznych dla danej jednostki. W tym ujęciu bliższe prawdzie byłoby stwierdzenie, że osoby neurotypowe są dla nich formą zjawiska poddanego rozumowemu poznaniu. Sam proces rozpoznania i kwalifikacji według tego kryterium przebiega szybko i trudno go zmienić po jego utrwaleniu. Dlatego tak ważny jest początek relacji z osobą w spektrum autyzmu, który swoje zachowanie dopasowuje do wypracowanego wzorca danej osoby.
Jednym z kluczowych zadań szkoły, która kształci osoby ze spektrum autyzmu, jest nauczenie dziecka, by nie mówiło wszystkiego, co myśli, ponieważ może to sprowadzić na nie niebezpieczeństwo. Autyści są bardzo bezpośredni, odnoszą się do faktów bez żadnych intencji, pomijając sferę wszelkich subtelności. To na ogół nie przysparza im sprzymierzeńców. Dlatego rolą szkoły i nauczycieli jest nie tylko przekazanie niezbędnej wiedzy, ale również zbudowanie świadomości i przekonania, że nie zawsze warto dzielić się każdą myślą. W tym i wielu innych zadaniach wspiera ich Niepubliczna Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna „Otwarte Drzwi” funkcjonująca przy obu szkołach, ale działająca również poza nimi.
Przyszłość w jasnych barwach
Filozofia nauczania i przyjęte metody edukacyjno-wychowawcze w szkołach „Otwarte Drzwi” znalazły szerokie uznanie, dlatego obie placówki dynamicznie się rozrastają. Aby zapewnić maksymalnie komfortowe warunki nauki i zaspokoić rosnące zapotrzebowanie na wsparcie, władze stowarzyszenia zdecydowały o zmianie siedziby placówek. Z początkiem nowego roku szkolnego 2023/2024 dotychczasowe 800 mkw. w gmachu dawnego hotelu „Polonez” uczniowie i nauczyciele mają zamienić na 4000 mkw. budynku przy ulicy Strzeleckiej 11 w Poznaniu, zajmowanego do niedawna przez Politechnikę Poznańską. Nowe miejsce będzie również siedzibą dla dzieci i młodzieży uczęszczających do Niepublicznej Szkoły Podstawowej i Liceum „Scandynavia” (zobacz) oraz Niepublicznej Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej „Otwarte Drzwi”. Dostosowanie obiektu do potrzeb szkolnych wymaga ogromnych nakładów finansowych. Pomysłodawcy szkół wierzą jednak, że już niebawem będą mogli wspierać jeszcze większą grupę uczniów, efektywnie kształcąc i dając im nadzieję na dorosłe godne życie.
